يکشنبه ۰۹ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 
ارزش سلاح هسته‌ای در معادلات جهانی؛
نظم جهانی تناقضی در خود دارد که می‌تواند برخی کشور‌ها را به‌سوی یکجانبه‌گرایی در سیاست امنیتی بکشاند و آنها را به‌سوی سلاح هسته‌ای رهنمون کند. تناقض ذاتی یعنی «هم‌زمانیِ نظم و بی‌عدالتی» یعنی احساس «امنیت و تهدید».
کد خبر: ۳۸۱۴۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۲
ملت شکست‌های تاریخی؛
«چراغ من در این خانه می‌سوزد!»؛ این یکی از گفته‌های نغز و دلنشین احمد شاملو است که زبانزد عام و خاص شده است. در اینجا خانه همان وطن و وطنِ شاملو همان زبان است. هوشنگ گلشیری و رضا براهنی و بسیاری از روشنفکران از این قاعده پیروی کرده‌اند.
کد خبر: ۳۷۶۸۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۲۷
عماد افروغ:
اعتماد اجتماعی در جامعه ایران را این روزها چگونه ارزیابی می‌کنید؟ فارغ از اینکه یک متخصص حوزه اجتماعی باشید یا فردی که سروکارش با مفاهیم روزمره اجتماعی است بخوبی درک کرده‌اید که بی‌انگیزگی، نا امیدی، نارضایتی و کاهش مشارکت‌های اجتماعی بر همین موج «اعتماد اجتماعی» سوار می‌شود. انکار کنیم یا نکنیم! پژوهش‌ها؛ آمار‌ها و حتی مکالمات روزمره خیابانی مردم هم نشان می‌دهد که سطح اعتماد اجتماعی با توجه به شرایط سختی که در این سال‌ها پشت سرگذاشته‌ایم و با توجه به فشار‌های سنگین اقتصادی و شرایط ویژه کرونایی در کشور پایین آمده است. اتفاقی که البته قابل پیش‌بینی بود و بار‌ها نیز از زبان نخبگان و اندیشمندان اجتماعی به عنوان یک هشدار جدی مطرح شده بود.
کد خبر: ۳۶۴۲۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۱۲
تهدید‌های پیش روی ایران
همه رقبا و یا دشمنان ایران به دنبال تجزیه کشور هستند. از این رو وضعیت و شرایط نسبت به زمان انقلاب بسیار متفاوت و کاملا تغییر یافته است. در واقع آنها مانند زمان استعمار به تحریک قومیت‌ها می‌پردازند و همه امکانات مادی، مالی، تسلیحاتی، تبلیغاتی را برای رسیدن به این هدف در اختیار آنها قرار می‌دهند.
کد خبر: ۳۶۱۳۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۱۰
نقد و بررسی؛
این روزها برخی عنوان می‌کنند که عامل اصلی موفقیت دولت آینده «تیم اقتصادی هماهنگ» است؛ اما اینکه تیم هماهنگ تنها باعث موفقیت عملکرد یک دولت شود، بیشتر شبیه افسانه است و حتی می‌تواند عامل دردسرساز دولت آینده شود.
کد خبر: ۳۵۰۲۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۲۱
ناپلئون تقوایی؛
ایرج پزشکزاد، خالق دایی جان ناپلئون، کارنامه بسیار پرباری دارد و شاید این داستان بیش از آنکه برایش شهرتی به بارآورده باشد، به شکلی متناقض‌نما، مثل درختی بوده که یک جنگل را پنهان کند. پزشکزاد از خانواده‌ای فرهنگی-سیاسی ریشه گرفته و تحصیلات ارزشمندی را در فرانسه و سوئیس انجام داده است. او پس از بازگشت به ایران در حوزه حقوق و علوم سیاسی به صورت پیوسته تا دوره بازنشستگی مشغول به کار بود و شخصیت‌های داستان خود را دستکم در بن‌مایه‌هایشان از نزدیک دیده و می‌شناخت.
کد خبر: ۳۳۷۱۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۲۲
واترقّیدگیِ ایرانی؛
«ترقی»، «توسعه» و «پیشرفت» را می‌توان پاسخی برای طرح پرسش از چرایی عقب‌ماندگی ایران خواند. اگر انقلابِ مشروطیت را واکنشِ جامعه ایرانی به واترقیدگیِ ایرانی بدانیم، سخن به گزافه نخواهد بود. روشنفکران و نخبگان قاجاری با تکیه بر منابع سنتیِ خود، «عدالت» را در کُنه مفهوم ترقی نشاندند و آرزومندِ جامعه‌ای بودند که در آن «شاه و گدا مساوی باشد».
کد خبر: ۳۱۲۴۶۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۲۸
رویا و توسعه؛
و البته هر جامعه ای به تعداد محدودی و حداقل یک «رویای جمعی معنی‌بخش» یا «رویای جمعی وحدت‌بخش» نیاز دارد که همه رویاهای جمعی دیگرش را جهت بدهد و معنی کند. رویاهای جمعی، معنی و انرژی و امید می‌دهند اما تنها یک رویای جمعی معنی‌بخش است که «وحدت آفرین» است و همه انرژی‌های جمعی را به سوی یک نقطه هم‌افزا می‌کند. به چنین رویایی، «رویای ملی» می‌گوییم.
کد خبر: ۲۹۲۵۷۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۱۶
موسی غنی‌نژاد:
موسی غنی‌نژاد از هیچ فرصتی برای نقد صریح عملکرد نخست وزیر ملی‌گرای ایران در دهه 30 چشم پوشی نمی‌کند.
کد خبر: ۲۸۵۵۰۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۳
بررسی خنده در ایران؛
وحشت از خنده وحشت از جهان نو و تازه است، چرا که خنده در خود چیزی دارد که جهان موجود را تهدید می‌کند.
کد خبر: ۲۸۲۰۹۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۲۹
آینده ایران و 4 زلـزله
شمار تحولات و وقایع یک دهه گذشته در ایران را می‌توان در فهرستی بلند برشمرد.
کد خبر: ۲۸۱۶۷۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۲۵
محسن رنانی:
نسل جدید به دو ابزار یا سلاح مجهز است که نسل ما آن دو ابزار را نداشتند: نخست شبکه‌های مجازی و ابزار‌های ارتباطی جدید، و دوم اندیشه روادار و غیر ایدئولوژیک. نسل ما نسل جزوه‌های پلی‌کپی و نوار‌های کاست بود. نسل از هم بریدگی و شیفتگی به کلام و شخصیت‌های کاریزما. چند ماه می‌گذشت تا یک نوار کاست یا یک جزوه به دست ما برسد که در آن هم سخنان کسانی بود مانند امام یا دکتر شریعتی یا فخرالدین حجازی ونظایر آنها. آن نوار‌ها یا کتاب‌ها به ما اطلاعات دقیق یا قدرت تحلیل نمی‌دانند بلکه ذهن ما را به سوی یک ایدئولوژی مقدس هدایت می‌کردند.
کد خبر: ۲۵۵۹۲۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۲۷
محسن رنانی اقتصاددان:
رنانی، اقتصاددان معتقداست: آینده قرار نیست که چنین بماند. به گمان من بیست-سی سال آینده ایران بسیار تماشایی است. برای کسی که یا اهل رشد وجودی یا اهل رشد فکری یا حتی اهل تماشا و لذت بردن از تحولات کشور باشد سال‌های دیدنی‌ای در پیش است. من بسیار امیدوارم.
کد خبر: ۲۵۳۴۵۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۱۳
مصاحبه با ناصر فکوهی؛
ناصر فکوهی، استاد انسان‌شناسی دانشگاه تهران ،به برخی روشنفکران و نخبگان عمدتاً خارج نشین خرده می‌گیرد که نوعی کینه‌توزی و انتقامجویی و حسرت خوردن بر گذشته‌هایی که درست نمی‌شناسند را به عنوان رؤیای ایرانی مطرح می‌کنند. به گفته فکوهی، اصولاً سخن گفتن از «آینده ملت» برای این دسته تبدیل به شغل شده است. او خود با اشاره به برخی استعدادها و ظرفیت‌های موجود تأکید دارد که روی همین واقعیت‌ها می‌توان رؤیاهای شیرین و دست یافتنی ساخت ولو با سختی. به شرط آنکه هوشیاری کافی نسبت به گذشته و جهان جدید داشته باشیم
کد خبر: ۲۴۷۲۰۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۰۹
دکتر علیرضا ملایی توان مطرح کرد؛
بسط و گسترش مشروطه و نگاه مشروطه‌گری را می‌توان به چند برداشت عمده تقسیم کرد؛ جریانی که متاثر از فلسفه سیاسی لیبرالیسم و دموکراسی غرب بود. جریان دیگر نیز بیشتر به آن بخش از فلسفه و نگرش سیاسی که اصطلاحا آن را « چپ »، «رادیکال» یا سوسیالیستی نامیده‌اند باز می‌گشت. با این حال یکی از برداشت‌هایی که از مشروطه صورت گرفته است، نسبت آن با شریعت است. به تعبیر دیگر آرا و اندیشه‌هایی که از زبان شریعتمداران، اعم از علما و روحانیون یا افراد غیر روحانی بیان شده‌اند.
کد خبر: ۲۳۶۴۰۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۱۰
علی ربیعی :
اواخر مهرماه بود که برخی خبرگزاری‌ها از مسئولیت جدید علی ربیعی در همکاری‌اش با دولت روحانی خبردادند. بر اساس آن اخبار وزیر پیشین تعاون، کار و رفاه اجتماعی از سوی رئیس جمهوری عهده‌دار مأموریت ایجاد «فضای گفت‌وگوی اجتماعی» شده بود. مأموریتی که ربیعی آن را کار دل می‌داند و پیشتر در زمانی که عهده‌دار وزارت کار بود نشان داد که به عملیاتی کردنش در حل مسائل اعتقاد دارد.
کد خبر: ۱۹۱۱۶۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۰۵
روایتی از یک منازعه فلسفی؛
دوباره تب علم دینی از دو ماه پیش در کشور داغ شده است، به نظر می‌رسد کنش‌گری این عرصه نه به دست نهادهای رسمی، حوزه و دانشگاه بلکه به دست متفکرینی از دل انقلاب اسلامی است.
کد خبر: ۱۶۸۵۹۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۲۲
روزهای حساس دولت تدبیر و امید؛
«روحانی یا باید بین مردم و جناح‌های سیاسی و نهادهای رسمی کشور اجماعی ملی به وجود بیاورد که کاری سخت و دشوار است، یا به سمت‌وسوی جریان‌ها یا نهادهای پرنفوذی برود که پای او و دولتش بایستند؛ این انتخابِ آخر روحانی است.»
کد خبر: ۱۴۳۴۶۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۰۲
دکتر تقی آزاد ارمکی:
این روزها خیلی از اهالی فکر از کمرنگ شدن مرجعیت‌های فکری – اجتماعی در جامعه‌مان سخن می‌گویند و معتقدند مردم در برخورد با مسائل پیشگام‌تر از رهبران فکری‌شان عمل می‌کنند. این اظهارنظر، پیش فرض ما برای شروع گپ‌وگفتی با دکتر تقی آزاد ارمکی، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه تهران بود هرچند که او پیش‌فرض ما را با قاطعیت رد کرد. دکتر ارمکی بر این باور است که مرجعیت فکری- اجتماعی در جامعه ما نه از میان رفته و نه کمرنگ شده است بلکه امروز مردم از مرجعیت‌های گذشته فاصله گرفته‌اند چون مرجعیت‌های تازه‌ای یافته‌اند.
کد خبر: ۱۴۱۵۱۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۲۵
لقب هایی که معنی ندارند؛
وقتی واژه پروفسور را می‌شنوید چه تصویری در ذهن شما نقش می‌بندد؟ سعی کنید نخستین تصویر شکل‌گرفته در ذهن خود را مرور کنید. وقتی نام استاد را می‌شنوید چه تصویری نخستین‌بار در ذهن شما ایجاد می‌شود؟ بین این دو تصویر آیا تفاوتی وجود دارد؟ من در ذهن شما نیستم، اما زمانی که این سؤال ساده را از جمع کثیری از افراد پرسیدم، تصویری که در ذهن آنها ایجاد شده بود، مختلف بود و حدس می‌زنم تعداد زیادی از مخاطبان این متن نیز چنین تصویر متفاوتی را در ذهنشان ایجاد کنند.
کد خبر: ۱۲۲۹۳۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۱/۳۱